YAPI RUHSATI
3194 Sayılı İmar Kanununun “Yapı Ruhsatiyesi” başlıklı 21. maddesinde, bu Kanunun kapsamına giren bütün yapılar için 26. maddede belirtilen istisna dışında belediye veya valiliklerden yapı ruhsatiyesi alınmasının mecburi olduğu, ruhsat alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılmasının da yeniden ruhsat alınmasına bağlı olduğu kurala bağlanmış, “Ruhsat Alma Şartları” başlıklı 22. maddesinin 1. fıkrasında, “Yapı ruhsatiyesi almak için belediye, valilik bürolarına yapı sahipleri veya kanuni vekillerince dilekçeyle müracaat edilir. Dilekçeye sadece tapu ( istisnai hallerde tapu senedi yerine geçecek belge ), mimari proje, statik proje, elektrik ve tesisat projeleri, resim ve hesapları, röperli veya yoksa, ebatlı kroki eklenmesi gereklidir.” hükmü yer almıştır.
Aynı Kanunun 32. maddesinde ise, “Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç, ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur. Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır. Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu inceleme sonunda anlaşılırsa; mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda ver verilen mevzuat hükümlerinde de açıkça belirtiliği üzere ruhsat ve eklerine aykırı olarak yapılan imalatların 3194 Sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yıkımına ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca ilgili yapıyı yapan kişi adına para cezası düzenlenir.
Ancak ruhsata aykırılık ilgilisi tarafından giderildiği takdirde yukarıda yer verilen yaptırımlara maruz kalmaması gerektiği açıktır.
Örneğin ruhsat veya ruhsat eklerine aykırı yapılan yapılar hakkında yıkım kararı verildiği takdirde ilgililerce bahse konu aykırılığın giderilmesi ve ruhsat eki mimari projeye uygun hale getirilmesi halinde yıkım kararı verilemeyeceği açıktır.