KAT KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNDE BELEDİYELERE ÖDENEN KATILIM PAYLARI VE DİĞER ÜCRETLER

GİRİŞ:
Eski yapılarda meydan gelen yıpranma sonucu bu binalarda yaşamak güvenlik sorununu ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle kentsel dönüşüm kapsamına girmekte eski yapılar yıkılarak yerlerine yeni yapılar yapılmaktadır. Ancak ilgli belediyelerce kanuna aykırı olarak bina yapım müteahhidinden yasal olmayan ücretler istenilmekte ve yatırılmadığı takdirde iskan belgesinin verilmemesi tehdidiyle karşı karşıya kalınmaktadır.
KONUYLA İLGİLİ YASAL MEVZUAT
6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un 1. maddesinde, “ Bu Kanunun amacı; afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların bulunduğu arsa ve arazilerde, fen ve sanat norm ve standartlarına uygun, sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerini teşkil etmek üzere iyileştirme, tasfiye ve yenilemelere dair usul ve esasları belirlemektir.
Kanunun 3. Maddesinde, “Riskli yapıların tespiti, Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde masrafları kendilerine ait olmak üzere, öncelikle yapı malikleri veya kanuni temsilcileri tarafından, Bakanlıkça lisanslandırılan kurum ve kuruluşlara yaptırılır ve sonuç Bakanlığa veya İdareye bildirilir.”
7. maddesinin 10.fıkrasında; “… Riskli alanlarda, rezerv yapı alanlarında ve riskli yapıların bulunduğu parsellerde, gerçek kişilerce ve özel hukuk tüzel kişilerince uygulamada bulunulması halinde, fonksiyon değişikliğine bakılmaksızın, mevcut inşaat alanının bir buçuk katına kadar olan yeni inşaat alanı için belediyelerce harç ve ücret alınmaz…” kuralı yer almıştır.
İDARELERCE ALINAN KATILIM PAYI VE DİĞER ÜCRETLER AÇIKÇA BAHSE KONU BU DÜZENLEMEYE AYKIRIDIR…
6306 Sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliği’in 3. maddesinin (d) fıkrasında Müdürlük: Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü olan illerde bu Müdürlüğü, diğer illerde ise Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünü”
(g) fıkrasında ise; Riskli yapı: Riskli alan içinde veya dışında olup, ekonomik ömrünü tamamlamış olan ya da yıkılma veya ağır hasar görme riski taşıdığı ilmî ve teknik verilere dayanılarak tespit edilen yapıyı veya yapıları ifade edeceği belirtilmiştir.
Yönetmeliğin 16. maddesinin (9) bendinde, “Kanun kapsamındaki vergi, harç ve ücret muafiyetleri, uygulama alanındaki mevcut yapıların imar mevzuatına uygun olup olmadığına bakılmaksızın, Kanunun 7 nci maddesinin dokuzuncu ve onuncu fıkraları ile bu maddenin on ila on ikinci fıkralarında belirtilen şartlar dahilinde uygulanır.”
Aynı maddenin (10) fıkrasında ise, “ Riskli alanlarda, rezerv yapı alanlarında ve riskli yapıların bulunduğu parsellerde, gerçek kişilerce ve özel hukuk tüzel kişilerince uygulamada bulunulması halinde, fonksiyon değişikliğine bakılmaksızın mevcut inşaat alanının bir buçuk katına kadar olan yeni inşaat alanı için belediyelerce harç ve ücret alınmaz. Yeni inşaat konut ve işyerinden oluşuyor ise, muaf olunan inşaat alanı, yeni inşa edilen binadaki konut ve işyerinin bina içindeki metrekare cinsinden oranları çerçevesinde uygulanır.”
Yine aynı maddenin (12) bendinde ise, “ Kanunun 7 nci maddesinin dokuzuncu ve onuncu fıkralarında belirtilen şartlar dahilinde alınmaması gereken harç, vergi ve ücretler şunlardır:…
“f) Kurum ve kuruluşlarca döner sermaye ücreti adı altında alınan bütün ücretler ile riskli olarak tespit edilen yapı ile bu yapının yerine yapılacak yeni yapıya ilişkin olarak belediye meclisi kararı ile belirlenen ve alınan her türlü ücret”. Şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Kentsel dönüşüm çerçevesinde yapılan inşaatlarda ilgililerden tahsil edilen konut inşaat kanalizasyon, su vs katılım payının yasal dayanağı bulunmamaktadır. Bu nedenle belediyelere ödenen bu kapsamdaki bedeller Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılacak dava ile iade alınacaktır
Yukarıda mevzuat hükümleri uyarınca riskli alanlarda, rezerv yapı alanlarında ve riskli yapıların bulunduğu parsellerde, gerçek kişilerce ve özel hukuk tüzel kişilerince uygulamada bulunulması halinde, fonksiyon değişikliğine bakılmaksızın mevcut inşaat alanının bir buçuk katına kadar olan yeni inşaat alanı için HER NE AD ALTıNDA OLURSA OLSUN BELEDIYELERCE ÜCRET ALıNMAYACAĞı KANUNLA DÜZENLENMIŞTIR