İMAR KANUNUNDAN KAYNAKLI PARA CEZALARI-GENEL

3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 5940 Sayılı Kanun’un 2. maddesiyle değişik 42. maddesinin 2. fıkrasında; ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere, maddede belirtilen şekilde hesaplanan idari para cezalarının uygulanacağı, para cezalarına konu olan alanın hesaplanmasında, aykırılıktan etkilenen alanın dikkate alınacağı düzenlemesine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen hükümlerin değerlendirilmesinden; ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak yapılan yapılar sebebiyle verilecek para cezası miktarının belirlenmesinde dikkate alınacak temel ölçütün; yapı sınıfı ve grubu ile ruhsatsız veya ruhsata aykırı imalat alanının varsa aykırılıktan eklenen alanın katılması suretiyle bulunacak alan olduğu, temel ceza miktarı belirlendikten sonra maddede öngörülen artırım sebeplerinin varlığı halinde artırım sebeplerinin ayrı ayrı hesaplanacağı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkların çoğunluğu bu noktada meydana gelmekte olup yapı sınıfı veya ne kadar alanın ruhsat ve eklerine aykırı yapıldığı ancak alanında uzman bilirkişilerce tespit edilmesi gereken bir konu olup bu hususta düzenlenen bilirkişi raporlarında da fahiş hatalar ortaya çıkmakta ve mülk sahipleri veya ruhsatsız yapı yaptığı iddia edilen kişiler hak kaybına uğramakta haksız yere cezalar ödenmek zorunda kalmaktadır.