657 SAYILI YASA UYARINCA DİSİPLİN CEZALARINDA ZAMANAŞIMI

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 127. Maddesinde; “ (Değişik: 12/5/1982 – 2670/33 md.) Bu Kanunun 125 inci maddesinde sayılan fiil ve halleri işleyenler hakkında, bu fiil ve hallerin işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren; a) Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında bir ay içinde disiplin soruşturmasına, b) Memurluktan çıkarma cezasında altı ay içinde disiplin kovuşturmasına, Başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrar. Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren nihayet iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar.
Karar süresi başlıklı 128. Maddesinde; “(Değişik: 12/5/1982 – 2670/34 md.) Disiplin amirleri uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarını soruşturmanın tamamlandığı günden itibaren 15 gün içinde vermek zorundadırlar. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren hallerde soruşturma dosyası, kararını bildirmek üzere yetkili disiplin kuruluna 15 gün içinde tevdi edilir. Disiplin kurulu, dosyayı aldığı tarihten itibaren 30 gün içinde soruşturma evrakına göre kararını bildirir. Memurluktan çıkarma cezası için disiplin amirleri tarafından yaptırılan soruşturmaya ait dosya, memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kuruluna tevdiinden itibaren azami altı ay içinde bu kurulca, karara bağlanır” kuralı yer almaktadır.
Yukarıda mevzuatta yer verilen sürelere uyulmadığı takdirde ceza verme yetkisinin zamanaşımına uğrayacağı açıktır.
Bu soruşturma ve ceza verme sürelerinin geçirilmesinden sonra tesis edilecek disiplin cezaları hukuk aleminde yok hükmündedir.
Nitekim; Danıştay 12. Daire Başkanlığının E: 2019/3668, K:2021/314 sayılı kararında;
“…..davacı hakkında soruşturma açılmasına konu ilk müsabaka tarihinin 04/12/2011, son müsabaka tarihinin ise 02/12/2012 olduğu, disiplin soruşturması olurunun ise 21/04/2014 tarihinde verildiği, en geç 02/01/2013 tarihine kadar usulüne uygun bir soruşturmacı tayin edilerek soruşturmaya başlanılması gerekirken disiplin soruşturma zamanaşımı geçirildikten sonra 21/04/2014 tarihli soruşturma onayı ile yapılan disiplin soruşturması sonucunda verilen disiplin cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
…………….. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının ONANMASINA” karar verilmiştir.
Disiplin cezasına konu bir eylemin ilgili idarece idari soruşturma sonucu ortaya konulması gerekmektedir. İddia konusu eylemeler hakkında ilgili kamu görevlinsin savunmasının alınması anayasal zorunluluktur. T.C. Anayasasının 129/2. maddesinde; memurlar ve diğer kamu görevlileri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları mensuplarına savunma hakkı tanınmadıkça disiplin cezası verilemeyeceği belirtilmiştir.

Nitekim; Danıştay 2. Dairesinin E: 2007/1419 , K:2009/1123 sayılı kararında;
“…soruşturmayı yapan veya ilgili disiplin kurulunca davacının üzerine atılı fiiller belirtilmek ve 7 günden az olmamak üzere süre verilerek savunması alınmak suretiyle disiplin cezası verilmesi gerekirken, davacının soruşturmacı tarafından alınan ifadesi yeterli görülerek verilen cezada hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” Gerekçesine yer verilmiştir.